Herstel in commerciële vastgoedmarkt, aangedreven door grote steden
In het vierde kwartaal van 2024 is zowel de opname als het aanbod van commercieel vastgoed gestegen in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. De grote steden vervullen hierbij een voortrekkersrol en zorgen vooral in de kantorenmarkt voor een sterke dynamiek, met Amsterdam als koploper. Na een aantal moeilijke jaren is dit wellicht een voorbode van een verbeterd sentiment in de commerciële vastgoedmarkt. Zo kwamen beleggers onder invloed van de dalende rente en een hersteld evenwicht tussen vraag- en aanbodprijzen weer in beweging en nam het beleggingsvolume in kantoren, winkels en bedrijfsruimten in het vierde kwartaal toe naar 1,8 miljard euro. Dit blijkt uit het rapport ‘Ontwikkelingen commercieel vastgoed Q4 2024’ van NVM Business. Dit is een analyse van de ontwikkelingen in de commerciële vastgoedsector op basis van koop- en huurtransacties en enquête-onderzoek onder NVM Business-leden.
Flinke eindsprint in opname kantoorruimtes, met Amsterdam als koploper
In alle segmenten was in het laatste kwartaal van 2024 sprake van een zichtbare stijging van de totale opname ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder. De grootste uitschieter is de opname van kantoorruimtes. In het vierde kwartaal is in dit segment 307.000 m² opgenomen, een stijging van 30 procent in vergelijking met hetzelfde kwartaal in 2023. Volgens NVM Business is deze toename grotendeels te wijden aan de opnames in Amsterdam, waar in totaal 79.000 m² werd opgenomen. Ook Eindhoven beleefde een sterk kwartaal met een opname van 14.500 m². Voor alle vijf grote steden geldt dat het opnamevolume uitkwam op 124.100 m²; samen was dit goed voor 40 procent van alle opnames in Nederland. Ook de bedrijfsruimtemarkt liet in het afgelopen jaar herstel zien, met een stijging van de opnames van 8 procent in vergelijking met een jaar geleden. Vooral kleinere en goedkopere bedrijfsruimtes waren hierbij in trek. In de winkelmarkt was eveneens sprake van een substantiële stijging (+20 procent) ten opzichte van het derde kwartaal. Ook in dit segment namen de grootste winkelsteden het grootste deel van de opnames voor hun rekening, vooral in Rotterdam (+52 procent) en Den Haag (+25 procent).
Aanbod commercieel vastgoed over gehele linie in de lift
Tegelijkertijd nam in het vierde kwartaal in de grote steden óók het aanbod sterk toe. Zo steeg het aanbod van kantoorruimtes in drie maanden tijd met 73.000 m² naar 4,32 miljoen m² (+2 procent). Opnieuw liep Amsterdam (+65.000 m²) voorop, gevolgd door Rotterdam (+13.000 m²). Zo kwamen in beide steden kantoren in aanbod die worden gemoderniseerd en verduurzaamd, zoals het Liberty Office in Amsterdam Zuidoost. Ook leveren verschillende bedrijven na een verhuizing ruimte in als gevolg van hybride werken, terwijl faillissementen eveneens hebben geleid tot een groter aanbod. Kantoorgebruikers uit omringende gemeenten verzilveren de kansen die ontstaan in de grote steden, waar voor hen aantrekkelijk kantoren op de best bereikbare locaties beschikbaar komen. Dit gaat wel ten koste van het aanbod in omringende steden, waar grotere metrages vrijkomen die van mindere kwaliteit zijn en renovatie of nieuwbouw minder rendabel is. Net als in andere segmenten is het aanbod van bedrijfsruimtes gestegen en bereikte dit het hoogste niveau sinds jaren; op kwartaalbasis bedroeg de stijging 8 procent en op jaarbasis zelfs 21 procent. Desondanks blijft het volgens NVM Business een grote uitdaging om geschikte bedrijfsruimte te vinden. Zo komen vooral verouderde panden vrij die niet aan de duurzaamheidsvereisten voldoen. Verder staat ook de logistiek onder druk. Dit komt mede doordat de industrie door dalende consumentenbestedingen afkoelt en een mogelijke stijging van importtarieven voor onzekerheid zorgt. Net als in andere segmenten was ook in de winkelmarkt sprake van een verhoogd aanbod (+5 procent) ten opzichte van 2023, al groeit het aanbod minder snel.
Verbeterde vooruitzichten
Ook data van funda in business tonen een grotere interesse in vastgoedobjecten, hoewel er minder activiteit is dan in 2023. "Hoewel het zoekverkeer op ons platform ten opzichte van het vorige kwartaal is toegenomen, is dit in vergelijking met dezelfde periode in 2023 afgenomen. Omdat in de markt het aanbod van vastgoedobjecten stijgt, hebben zoekers meer keuze. Dat leidt ertoe dat ruimtes die te huur of te koop staan gemiddeld minder vaak worden bezocht. Wel signaleren we een zichtbaar grotere belangstelling voor bedrijfsruimtes", vertelt Joost Dop, CEO van funda.
Uit een enquête onder NVM-leden blijkt dat het sentiment om te beleggen in vergelijking met vorig jaar licht is verbeterd. Zo is het beleggingsvolume (exclusief woningen) op jaarbasis gestegen, van 3,9 miljard euro in 2023 naar 5,1 miljard euro in 2024. In het vierde kwartaal van 2024 waren beleggers, mede onder invloed van de dalende rente, voorzichtig positief gestemd. Zo groeide de interesse in kwalitatieve, kleinschalige kantoor- en bedrijfsruimtes, terwijl het vertrouwen in logistiek vastgoed is gedaald. “In het vierde kwartaal van 2024 was sprake van een grotere dynamiek in de markt voor commercieel vastgoed ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder. Zo is zowel het opnamevolume als het aanbod in alle sectoren duidelijk gestegen. Vooral in de grote steden was groei zichtbaar, wat een voorbode lijkt voor betere tijden in het hele land. Tegelijkertijd blijft het aanbod toenemen als gevolg van hybride werken en groeit de vraag naar duurzame panden op A-locaties”, vertelt Sven Bertens, bestuurslid van NVM Business. “Daarnaast zien we dat beleggers minder terughoudend zijn dan in voorgaande jaren. Zo is de interesse in beleggingsobjecten, met een focus op het kleinere segment, zichtbaar toegenomen. Zowel bij kantoor- als bedrijfspanden zien we vooral in het kleinere mkb-segment meer beweging. Dit biedt niet alleen kansen voor beleggers, maar is ook positief voor de economische bedrijvigheid.”
¹ Opname van vastgoed is de verhuur of verkoop van een beschikbaar pand/ruimte. Dit wordt uitgedrukt in het aantal vierkante meters (m²) dat wordt verhandeld in de transacties.